Chạy bộ là một hoạt động tuyệt vời để cải thiện sức khỏe và tinh thần. Nhưng nó cũng có thể mang đến những thách thức về chấn thương. Việc hiểu rõ về các chấn thương thường gặp khi chạy bộ và cách phòng ngừa chúng là chìa khóa để duy trì sự linh hoạt và an toàn trong quá trình tập luyện.
Chấn thương khi chạy bộ là gì?
Chấn thương khi chạy bộ là điều khó tránh đối với những ai đam mê loại hình thể thao này. Các hoạt động lặp đi lặp lại ở chân thường xuyên có thể khiến người tập đối mặt với nhiều rủi ro. Khi chạy bộ không đúng kỹ thuật. Bạn có thể gây tổn hại cho các cơ, khớp, mô liên kết ở chân.
Theo kết quả của một số nghiên cứu vào năm 2015, đầu gối, cẳng chân và bàn chân là những vùng của người chạy bộ dễ bị chấn thương nhất. Tỷ lệ mắc chấn thương ở các vùng này như sau:
Đầu gối: 7,2% – 50%
Cẳng chân: 9,0% – 32,2%
Vùng đùi: 3,4% – 38,1%
Bàn chân: 5,7% – 39,3%
Mắt cá chân: 3,9% – 16,6%
Vùng háng, vùng chậu và vùng mông: 3,3% – 11,5%
Vùng thắt lưng: 5,3% – 19,1%

Xem thêm: Nên chạy bộ bao nhiêu phút mỗi ngày để cải thiện sức khỏe?
12 chấn thương khi chạy bộ thường gặp nhất
1. Chấn thương các cơ vùng sau đùi
Chấn thương các cơ ở phía sau đùi xảy ra khi một hoặc nhiều cơ ở phía sau của đùi bị căng quá mức hoặc thậm chí bị rách. Hầu hết các trường hợp chấn thương này có thể tự lành sau một khoảng thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt. Người bị chấn thương có thể phải đối mặt với tình trạng mất khả năng hoạt động chân linh hoạt.
2. Viêm cân gan bàn chân
Nguyên nhân gây viêm cân gan bàn chân, hay viêm gân bàn chân, bao gồm các tác nhân gây chấn thương cho cơ gan bàn chân. Tác động này làm tổn thương gân cơ, làm cho chúng bị kéo căng, mất tính đàn hồi, và giảm khả năng chịu lực.
Chấn thương này ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động hàng ngày của người bệnh. Để điều trị viêm gân gan bàn chân một cách hiệu quả, cần thực hiện đúng cách và kịp thời để ngăn chặn chấn thương chuyển sang trạng thái mạn tính, tránh tái phát nhiều lần và đồng thời giữ cho dáng đi và chất lượng cuộc sống của người bệnh không bị ảnh hưởng tiêu cực.

3. Hội chứng dải chậu chày
Vận động chân vượt quá khả năng chịu đựng. Đặc biệt là khi tăng cường độ tập luyện quá nhanh. Có thể dẫn đến căng cơ dải chậu chày và gây viêm. Những người dễ mắc hội chứng này thường là những người thường xuyên tham gia chạy bộ. Đặc biệt là những người chạy đường dài. Trong các chấn thương phổ biến khi chạy bộ, tỷ lệ mắc hội chứng dải chậu chày có thể lên đến 12%.
4. Viêm gân gót chân
Căng thẳng lặp lại nhiều lần ở chân là nguyên nhân chính gây viêm gân gót chân. Đây là một vấn đề thường gặp ở những người tập luyện quá mức, đặc biệt là vận động viên. Các dấu hiệu của viêm gân gót chân có thể bao gồm đau rát hoặc đau cứng ở phần thấp bắp chân khi thức dậy vào buổi sáng, đau ở vùng gót chân. Đặc biệt khi căng gót hoặc đứng trên đầu mũi chân. Trong trường hợp đứt gân, người tập có thể trải qua đau dai dẳng và sưng nề ở gót chân do chảy máu giữa những sợi gân.
5. Hội chứng căng xương chày
Hội chứng căng xương chày là trạng thái đau ở mặt trước hoặc mặt trong của xương chày (cẳng chân) do quá tải lực lên cơ bắp, gân và mô xương. Hầu hết các trường hợp của chấn thương này đều không nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách. Hội chứng căng xương chày có thể tiến triển thành gãy xương do mỏi (stress fractures).
6. Viêm gân bánh chè
Viêm gân bánh chè, hay viêm gân đầu gối, xuất phát từ việc khớp gối không được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tham gia hoạt động liên tục. Điều này dẫn đến tình trạng sưng và đau do viêm ở gân xương bánh chè. Thường xuyên xảy ra ở những người tham gia hoạt động thể thao hoặc có động tác vận động nặng.
7. Viêm bao hoạt dịch
Viêm bao hoạt dịch có nhiều nguyên nhân, thường xuất phát từ việc sử dụng khớp quá mức. Bao hoạt dịch là một lớp đệm mỏng nằm bên trong bao khớp. Chứa chất nhầy được gọi là hoạt dịch. Chức năng của hoạt dịch là bôi trơn hệ thống xương khớp và cung cấp dinh dưỡng cho các sụn khớp trong cơ thể. Khi chạy bộ trong thời gian dài, việc sử dụng khớp gối nhiều có thể tạo ra quá tải ở khu vực này. Dễ dẫn đến tình trạng viêm bao hoạt dịch.
8. Căng cơ bắp chân
Căng cơ bắp chân là tình trạng tổn thương các cơ ở phía sau chân, gây căng trải qua bàn chân, mắt cá chân và đầu gối. Điều này tạo ra sự không thoải mái và làm hạn chế khả năng hoạt động bình thường của chân. Người bệnh có thể phải tạm ngừng các hoạt động thể dục thể thao ưa thích và thậm chí việc đi lại cũng trở nên vô cùng khó khăn.
9. Bong dây chằng cổ chân
Bong dây chằng cổ chân là trạng thái khi dây chằng ở khu vực cổ chân bị căng giãn hoặc đứt. Chấn thương này thường xảy ra sau những tình huống va chạm hoặc té ngã trong quá trình di chuyển. Khi gặp chấn thương, tư thế của bàn chân có thể bị lật vào trong. Gây tổn thương cho dây chằng bên ngoài, hoặc lật ra ngoài, gây tổn thương cho dây chằng bên trong.
10. Gãy xương do mỏi (stress fractures)
Gãy xương do mỏi là kết quả của những vết nứt nhỏ hình thành trong xương do các hoạt động cử động, vận động lặp đi lặp lại hoặc di chuyển liên tục. Như việc chạy bộ quá lâu mà không nghỉ ngơi. Trong trường hợp người chạy bộ, gãy xương do mỏi thường xuất hiện ở đầu bàn chân, gót chân, và cẳng chân. Cơn đau thường trở nên nghiêm trọng theo thời gian. Đi kèm với các triệu chứng sưng và bầm tím tại vùng xương bị gãy.
11. Móng chân mọc ngược (móng quặp)
Thân móng mọc ngược là tình trạng khi móng không mọc thẳng mà cong quặp lại giống như móng vuốt. Đâm sâu vào phần thịt hai bên khóe ngón chân, gây đau nhức. Nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng mọc ngược của móng chân có thể dẫn đến nhiễm trùng xương và nhiễm trùng máu.
12. Rách sụn chêm
Sụn chêm đóng vai trò quan trọng trong việc giữ ổn định khớp và bảo vệ xương khỏi quá trình mòn. Tuy nhiên, chỉ cần một cú xoay gối đột ngột trong quá trình tập luyện, tham gia thể thao hoặc trong tình huống tai nạn lao động và giao thông, đều có thể gây rách sụn chêm. Trong một số trường hợp khác, việc rách hay vỡ một phần của sụn gối, khiến nó kẹt vào khớp, có thể góp phần vào tình trạng thoái hóa khớp.
XEM THÊM: Chạy bộ đường dài như thế nào cho đúng
Các triệu chứng cảnh báo chấn thương
Khi chạy bộ, nếu gặp phải những triệu chứng dưới đây, người bệnh nên dừng ngay mọi hoạt động, để chân thư giãn. Các triệu chứng gồm:
Đau nhói khi chạy
Đau khiến đi lại khó khăn
Sưng khớp
Cơn đau kéo dài sau khi ngừng chạy
Phương pháp chẩn đoán
Thông thường, bác sĩ có thể chẩn đoán các chấn thương khi chạy bộ dựa trên mô tả triệu chứng của người bệnh và khám thực tế. Tuy nhiên, một số trường hợp sẽ cần tới các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, MRI.

Biến chứng của chấn thương khi chạy bộ
Khi gặp chấn thương, quan trọng nhất là người tập cần dừng ngay mọi hoạt động để chân được thời gian nghỉ ngơi. Sau đó, việc áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà như chườm lạnh, sử dụng băng ép, và kê cao chân là quan trọng. Nếu không đối mặt một cách nghiêm túc với chấn thương khi chạy bộ, người tập có thể phải đối diện với nhiều biến chứng nghiêm trọng như đau dai dẳng, thoái hóa khớp, gãy xương, hay nhiễm trùng xương.
Nếu bạn gặp chấn thương khi đang chạy, quan trọng nhất là phải ngừng chạy ngay lập tức. Sau đó, thực hiện sơ cứu bằng phương pháp RICE (nghỉ ngơi, đá lạnh, bó bột, nâng cao chân), sau đó nhanh chóng đến bác sĩ để có chẩn đoán và can thiệp kịp thời.
Lưu ý rằng không nên tiếp tục chạy cho đến khi chấn thương hoàn toàn khỏi. Trong thời gian chờ đợi, khi triệu chứng giảm đi, bạn có thể chuyển sang hình thức tập luyện nhẹ nhàng như bơi lội để không gây thêm tổn thương nặng.
Để giảm nguy cơ chấn thương khi chạy, hãy tuân thủ nguyên tắc 10%, tránh tăng quãng đường chạy quá 10% mỗi tuần. Khởi động và giãn cơ đúng cách trước khi chạy cũng rất quan trọng. Ngoài ra, chú ý đến chế độ nghỉ ngơi và dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình phục hồi của cơ thể. Đặc biệt, không chủ quan và theo dõi các biểu hiện bất thường của cơ thể để phát hiện sớm và điều trị chấn thương. Thay giày chạy đều đặn cũng là một biện pháp quan trọng để duy trì sức khỏe khi chạy.
Thông tin liên hệ:
Hotline: 0963976878
Fanpage: NowFit Yoga & Fitness Center
Website: https://nowfit.vn/
Google Map: NowFit
Địa chỉ: 261 Nguyễn Trọng Tuyển, P.10, Q.Phú Nhuận.
Chi nhánh 2: 767 Lạc Long Quân, P.10, Q.Tân Bình.
Chi nhánh 3: 20 Cộng Hòa, P.04, Q.Tân Bình.
Chi nhánh 4: 33 – 35 Đường 3/2, P.11, Quận 10.